ABD ile Çin arasındaki “çip savaşları” daha da kızışıyor. Ülkedeki ABD menşeli analog çiplere “damping” soruşturması başlatan Pekin yönetimi, Trump yönetiminin Çin ürünlerine yönelik uygulamalarına karşı da harekete geçti.
Çin yönetimi ABD’den ithal edilen ve “analog çip” adı verilen, doğrusal entegre devre ürünlerine “damping” (fiyat indirme) soruşturması başlattı. Çin Ticaret Bakanlığı, Ciangsu Eyaleti Yarı İletken Üreticileri Birliğinin yerel endüstri adına yaptığı şikayet başvurusu üzerine soruşturma başlatıldığını duyurdu.
2022-2024 yıllarını kapsayan dönemde ABD’nin Çin’e analog çip ihracatı yüzde 37 artarken ürün fiyatlarının yüzde 57 azaldığı aktarılan açıklamada, bunun yerli ürünlerin satış fiyatında baskı yarattığı ve yerli endüstrinin üretimi ile operasyonlarına zarar verdiğine vurgu yapıldı.
Açıklamada, Bakanlığın yasal prosedürlere uygun soruşturma yürüteceği ve bulgulara dayalı olarak nesnel ve tarafsız bir karara varacağı ifade edildi.
“AYRIMCILIK” SUÇLAMASI
Ticaret Bakanlığı ayrıca, ABD’nin Çin’den ithal yarı iletken ürünlere yönelik uygulamalarına karşı “ayrımcılık” soruşturması başlatıldığını açıkladı.
Soruşturma Çinli şirketlerin, ABD’nin 2018’den bu yana Çin’in ulusal çip endüstrisine yönelik başlattığı soruşturmalar ve aldığı önlemler nedeniyle ayrımcılığa uğrayıp uğramadığını ele alacak.
ÇİN, MÜZAKERELER ÖNCESİ HAREKETE GEÇTİ
Pekin yönetimi “damping” ve “ayrımcılık” soruşturmaları başlatma kararlarını, iki ülke heyetlerinin 14 Eylül’de Madrid’de başlayacak ekonomi ve ticaret görüşmelerinin yeni turu öncesinde aldı.
ÇİP SAVAŞLARI
Trump’ın ilk başkanlık döneminde ABD’nin, dış ticaret açığını kapatmak için Mart 2018’de Çin’den ithal edilen güneş panelleri ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerini artırması ile başlayan ABD-Çin ticaret savaşı, kısa bir süre sonra Çin’in önemli teknoloji devlerinden Huawei’ye getirilen kısıtlamaların ardından adeta teknoloji savaşlarına evrilmişti. Huawei ile başlayan teknoloji çekişmesi, daha sonra yine Trump’ın ilk döneminde uygulanan çip kısıtlamaları ile devam etti.
Çin, çip üretiminde kullanılan ham maddelere ihracat kısıtlaması getirmişti.
Trump ise ABD’li şirketlerin Çin’e gelişmiş çip üretimi için ekipman göndermesini kısıtlamış ve birçok Çinli şirkete yasaklar getirmişti.
NVİDİA KRİZİ
ABD’nin ihracat kısıtlamalarını sıkılaştırmasının ardından Çin’in önde gelen teknoloji şirketleri, yapay zeka geliştirme süreçlerinde Nvidia çiplerinden yerli alternatiflere yönelmeye başlamıştı. ABD ve Çin’in gümrük vergilerini karşılıklı olarak düşürmesi küresel teknoloji ve çip hisselerini yükseltse de çip savaşları devam ediyor. ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS) “ulusal güvenliğe ve dış politika çıkarlarına aykırı faaliyetlerde bulundukları” gerekçesiyle aralarında 23 Çin şirketinin olduğu 32 firmayı “özel lisansa tabi kuruluşlar” listesine eklemişti.
